Justyna Habib - Fizjoterapia Kobieca

O bolesnym współżyciu

Justyna Habib - Fizjoterapia Kobieca

Dlaczego Boli?

Przyczyny mogą obejmować czynniki biologiczne, psychoseksualne, mogą też być związane z zachowaniami seksualnymi w relacji z partnerem. 

Ból powierzchowny może mieć podłoże mieszane. Może pojawić się 
w przebiegu:

  • infekcji pochwy
  • niedoborów hormonalnych (atrofia pomenopauzalna)
  • nadreaktywności i skurczu mięśni
  • nadużycia seksualnego w przeszłości
  • zaburzeń depresyjnych i lękowych
  • negatywnego przekonania względem intymności
    istotnym czynnikiem jest także relacja z partnerem i tutaj znaczenie ma między innymi bliskość emocjonalna, ale również zaangażowanie partnera, sprzyjające warunki, czy gra wstępna.

Ból głęboki jest najczęściej pochodzenia biologicznego i może wynikać z zaburzeń trzewnych, takich jak:

  • śródmiąższowe zapalenie pęcherza 
    moczowego
  • endometrioza
  • zrosty
  • obniżenie narządów miednicy mniejszej
  • mięśniaki
  • działanie niepożądane radioterapii

Bolesność w trakcie współżycia może wystąpić również po porodzie. Wiele kobiet (zarówno po porodzie drogami natury jak i cesarskim cięciu) zmaga się ze wzmożonym napięciem mięśni dna miednicy, które może objawić się bólem w trakcie penetracji. Jeśli doszło do nacięcia krocza to problematyczna może być też sama blizna (każda powinna być oceniona przez fizjoterapeutę uroginekologicznego). Zmiany hormonalne wynikające z karmienia piersią również mogą przyczynić się do dyskomfortu w trakcie współżycia.

Justyna Habib - Fizjoterapia Kobieca

Dlaczego mimo usunięcia pierwotnej przyczyny seks nadal boli?

Sygnał o zagrożeniu – rzeczywistym lub wyimaginowanym powoduje, że szybciej bije nam serce, czujemy strach, mięśnie spinają się tworząc dla nas ochronę. Tak działa układ nerwowy. Uruchamia wewnętrzny alarm ostrzegający ciało przed potencjalnymi zagrożeniami, np. przed bólem. Reagując na sygnał (zbliża się penetracja / badanie ginekologiczne / aplikacja tamponu), ciało automatycznie napina mięśnie dna miednicy, chcąc Cię ochronić. Seks staje się bolesny, a wejście do pochwy może być utrudnione lub niemożliwe. To jest dokładnie tak samo jak w sytuacji kiedy ktoś rzuca w naszą twarz piłkę. Automatycznie zaciskamy oczy, a nasze ciało się napina. Czujemy strach.

Wyobraźmy sobie taki scenariusz:

Masz infekcje pochwy, przed diagnozą współżyjesz, ale jest to dla Ciebie bardzo bolesne. Idziesz do ginekologa, masz wdrożone leczenie, na wizycie kontrolnej okazuje się, że infekcja jest wyleczona – jesteś zdrowa, jednak ból w trakcie współżycia występuje nadal. Dlaczego?

Po usunięciu infekcji mózg nadal chroni ciało przed potencjalnym bólem, mięśnie dna miednicy mają być w gotowości, mają ‘’stanąć na straży’’, w czego rezultacie stają się nadmiernie napięte. Penetracja nadal boli. Każdy ból w obszarze miednicy ‘’przekonuje’’ mózg, że kontakt z tą częścią ciała może być niebezpieczny. Wpadasz w wir błędnego koła…

Celem terapii jest przerwanie tego samonapędzającego się „kołowrotka chomika”.

Posłużą do tego techniki desensytyzacji, czyli odwrażliwiania

Justyna Habib - Fizjoterapia Kobieca

Dyspareunia - stały lub okresowy ból w trakcie stosunku

Dyspareunię dzielimy na powierzchowna i głęboką.

W przypadku powierzchownej ból zlokalizowany jest przy wejściu do sromu lub pochwy.

Głęboka dyspareunia to z kolei ból odczuwany w pochwie lub podbrzuszu, który często wiąże się z głęboką penetracją.

Możemy mówić o dyspareunii pierwotnej i wtórnej.

Pierwotna występuje od pierwszego stosunku, wtórna po pewnym czasie bezbolesnych współżyć .

Justyna Habib - Fizjoterapia Kobieca

Pochwica - mimowolny skurcz mięśni dna miednicy

Pochwica jest dysfunkcją seksualną polegającą na spastycznym skurczu mięśni dna miednicy przez co penetracja jest bolesna, a nawet niemożliwa.
Jest wynikiem reakcji odruchowej wywołanej przez wyobrażone lub rzeczywiste próby penetracji pochwy. Oprócz włożenia członka do pochwy problem może wystąpić podczas badania ginekologicznego lub aplikacji tampona.

Pochwicę można podzielić na pochwicę sytuacyjną, w przypadku której skurcz jest wynikiem konkretnej sytuacji np. tylko przy włożeniu członka do pochwy oraz całkowitą, w której obserwuje się skurcz mięśni dna miednicy przy każdej próbie penetracji pochwy (penisem, wziernikiem ginekologicznym, czy tamponem).

Możemy mówić o pochwicy pierwotnej i wtórnej. Pierwotna występuje od pierwszego stosunku, wtórna po pewnym czasie bezbolesnych współżyć.